Kế hoạch bài giảng: Nhận thức về khuynh hướng thiên lệch của trí tuệ nhân tạo (AI)

Kế hoạch bài giảng: Nhận thức về khuynh hướng thiên lệch của trí tuệ nhân tạo (AI)

LỚP 6–12

20 phút

Mục tiêu

• Hiểu định nghĩa khuynh hướng thiên lệch của AI.
• Hiểu được khuynh hướng thiên lệch ở AI xảy ra như thế nào.
• Đưa ra những phương pháp để khắc phục khuynh hướng thiên lệch của AI.

Từ vựng

• Khuynh hướng thiên lệch của AI là hiện tượng công cụ AI đưa ra một quyết định sai lầm hoặc có vấn đề, xuất phát từ việc dữ liệu đào tạo không nhìn nhận mọi sự vật, sự việc một cách công bằng.
• Dữ liệu đào tạo là thông tin được cung cấp cho AI để hỗ trợ AI học cách thực hiện các yêu cầu cụ thể
• Dữ liệu thử nghiệm là thông tin dùng để xác nhận độ chính xác và tin cậy của sản phẩm đầu ra mà AI cung cấp

Học liệu

• Slide bài giảng

Trước tiết học

• Định nghĩa về trí tuệ nhân tạo (AI)
• AI được đào tạo như thế nào?

Tổ chức hoạt động học tập

1. Giảng bài: Khi tạo ra AI, các nhà khoa học máy tính đã sử dụng hai loại dữ liệu: dữ liệu đào tạo và dữ liệu thử nghiệm (Slide số 4).

2. Giảng bài: Hãy tưởng tượng chúng ta là những nhà khoa học máy tính đang trong quá trình tạo ra một công cụ AI. Công cụ AI này sẽ dùng để là phân biệt các loại trái cây khác nhau. Chúng ta sẽ cần dữ liệu đào tạo cho AI này (Slide 7).
3. Hỏi đáp: Dựa trên những ví dụ về dữ liệu đào tạo, xác định những loại trái cây mà AI có thể nhận biết. (Slide số 8)
4. Trình chiếu slide số 9 và giải thích rằng những bức ảnh ở đây là ví dụ về dữ liệu thử nghiệm dùng để kiểm tra xem AI có hoạt động đúng như mong đợi hay không. Dưới mỗi bức ảnh là câu trả lời của AI.

5. Giải thích cho học sinh rằng những lỗi sai đó là ví dụ về khuynh hướng thiên lệch của AI, là trường hợp khi AI đưa ra một quyết định sai lầm hoặc có vấn đề, xuất phát từ việc dữ liệu đào tạo không nhìn nhận mọi sự vật, sự việc một cách công bằng (Slide số 11).

6. Giảng bài: Chúng ta có những phương pháp nào để giảm khuynh hướng thiên lệch của AI phân biệt trái cây này? (Slide số 13)

7. Giảng bài: Loại bỏ hoàn toàn khuynh hướng thiên lệch khỏi một công cụ AI là điều bất khả thi. Tuy nhiên chúng ta vẫn có thể giảm thiểu khuynh hướng này bằng cách thiết kế dữ liệu đào tạo đa dạng và hoàn thiện nhất có thể (Slide số 15).
8. Nếu thời gian cho phép, đọc slide số 16 và yêu cầu mỗi học sinh lên một danh sách bao gồm các loại hình ảnh nên được sử dụng để đào tạo AI. Sau đó, cho học sinh ghép cặp để đối chiếu và tiếp tục hoàn thiện danh sách.

9. Giảng bài: Hãy nhớ rằng đằng sau mỗi công cụ AI là những con người có quyền ra quyết định về dữ liệu đào tạo mà AI được phép khai thác. Nhận thức rõ ràng về khuynh hướng thiên lệch của AI giúp chúng ta phòng tránh được những tác động tiềm tàng của hiện tượng này (Slide số 18).