Các cụm trong biểu đồ phân tán

Đôi khi các số liệu trên biểu đồ phân tán tạo thành những nhóm tập trung. Những nhóm này được gọi là các cụm.

Hãy nhìn vào biểu đồ phân tán trên. Biểu đồ này thống kê thông tin dinh dưỡng sản phẩm của $16$‍ hãng bánh kẹp xúc xích vào năm $1986$‍ (Mỗi điểm tương ứng với một hãng). Ta thấy các điểm trên biểu đồ tụ thành 2 cụm, một cụm bên trái và một cụm bên phải.

Cụm bên trái là những hãng mà sản phẩm thường $\text{có lượng calo và muối thấp}$‍.

Cụm bên phải là những hãng mà sản phẩm thường $\text{có lượng calo và muối cao}$‍.

Để hiểu rõ hơn về khái niệm cụm trong biểu đồ phân tán, ta hãy thử làm một số bài tập sau.

Lamprologus callipterus là một loài cá thuộc họ Cichlidae, được tìm thấy tại Burundi, Cộng hòa Dân chủ Congo, Tanzania, và Zambia. Loài cá này là một ví dụ điển hình về dị hình giới tính. Cá đực trưởng thành nặng gấp $13$‍ lần cá cái. Thêm vào đó, cá cái chỉ dài $6$‍ cm nhưng cá đực có thể dài đến $15$‍ cm.

Học sinh trung học ở Hoa Kỳ thường làm một bài kiểm tra có tên là SAT trước khi nộp đơn vào các trường đại học. Biểu đồ phân tán sau thống kê phần trăm sinh viên tốt nghiệp đại học của mỗi bang đã thi SAT trong năm học $2009-2010$‍ và điểm trung bình môn toán của học sinh tại tiểu bang đó:

Có một cụm các bang với $\text{tỷ lệ thi thấp hơn}$‍ và một cụm các bang với $\text{tỷ lệ thi cao hơn}$‍.

Không phải lúc nào ta cũng có thể lí giải nguyên nhân xuất hiện các cụm trong một biểu đồ phân tán. Cả $3$‍ mẫu số liệu trong bài này đều là kết quả thống kê thực sự, tuy nhiên chỉ có duy nhất mẫu số liệu về cá là có nguyên nhân rõ ràng.

Nếu như bạn có bất kỳ ý kiến nào về nguyên nhân xuất hiện các cụm ở những mẫu số liệu khác, hãy chia sẻ ở phần bình luận bên dưới nhé!