If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Nếu bạn đang đứng sau một bộ lọc web, xin vui lòng chắc chắn rằng tên miền *. kastatic.org*. kasandbox.org là không bị chặn.

Nội dung chính

Toán lớp 11 (Việt Nam)

Khóa học: Toán lớp 11 (Việt Nam) > Chương 2

Bài học 2: Cấp số cộng

Tìm công thức số hạng tổng quát của cấp số cộng

Học cách tìm công thức số hạng tổng quát của cấp số cộng. Ví dụ, tìm công thức số hạng tổng quát của dãy số 3, 5, 7,...
Trước khi bắt đầu bài học này, hãy chắc chắn rằng bạn đã nắm vững kiến thức cơ bản về cấp số cộng.

Công thức số hạng tổng quát

Đây là công thức số hạng tổng quát của dãy số 3,5,7,
an=3+2(n1)
Trong công thức trên, n là một số tự nhiên khác 0 và là thứ tự của một số hạng bất kỳ trong dãy số, an là số hạng đứng thứ n.
Chúng ta chỉ cần thay số thứ tự của số hạng cần tìm vào trong công thức để tính được giá trị của số hạng đó.
Ví dụ: Để tìm số hạng đứng thứ năm, chúng ta thay n=5 vào trong công thức số hạng tổng quát.
a5=3+2(51)=3+24=3+8=11
Đây chính là số hạng đứng thứ năm của dãy số 3,5,7,

Bài tập vận dụng

1) Tìm b10 của dãy số được cho bằng công thức bn=5+9(n1).
b10=
  • Đáp án của bạn nên là
  • một số nguyên như số 6
  • một phân số tối giản, như 3/5
  • một phân số tối giản có tử lớn hơn mẫu, như 7/4
  • một hỗn số, ví dụ như 1 3/4
  • Một số thập phân hữu hạn, như 0,75
  • bội của pi, như 12 pi hoặc 2/3 pi

Viết công thức số hạng tổng quát

Xét cấp số cộng 5,8,11, Số hạng đầu của dãy số là 5 và công sai là 3.
Chúng ta có thể tính được bất kỳ số hạng nào trong dãy số bằng cách lấy số hạng đầu là 5 cộng với công sai là 3 lặp đi lặp lại. Ví dụ, đây là bảng tính biểu diễn cách tìm các số hạng đầu tiên của dãy số.
nPhép tính tìm số hạng đứng thứ n
15=5+03=5
25+3=5+13=8
35+3+3=5+23=11
45+3+3+3=5+33=14
55+3+3+3+3=5+43=17
Bảng trên cho thấy chúng ta có thể tính được số hạng đứng thứ n (với n là một số thứ tự bất kỳ) bằng cách lấy số hạng đầu là 5 và cộng với công sai là 3 lặp đi lặp lại n1 lần. Phép tính này có thể được viết lại là 5+3(n1).
Đây là công thức số hạng tổng quát của cấp số cộng ở dạng chuẩn, với số hạng đầu là A và công sai là B:
A+B(n1)

Vận dụng

2) Viết công thức số hạng tổng quát của dãy số 2,9,16,.
dn=

3) Viết công thức số hạng tổng quát của dãy số 9,5,1,.
en=

4) Cho công thức số hạng tổng quát của một dãy số là fn=6+2(n1).
Số hạng đầu của dãy số là?
  • Đáp án của bạn nên là
  • một số nguyên như số 6
  • một phân số tối giản, như 3/5
  • một phân số tối giản có tử lớn hơn mẫu, như 7/4
  • một hỗn số, ví dụ như 1 3/4
  • Một số thập phân hữu hạn, như 0,75
  • bội của pi, như 12 pi hoặc 2/3 pi
Công sai là?
  • Đáp án của bạn nên là
  • một số nguyên như số 6
  • một phân số tối giản, như 3/5
  • một phân số tối giản có tử lớn hơn mẫu, như 7/4
  • một hỗn số, ví dụ như 1 3/4
  • Một số thập phân hữu hạn, như 0,75
  • bội của pi, như 12 pi hoặc 2/3 pi

Các dạng công thức số hạng tổng quát

Các công thức số hạng tổng quát có thể được viết dưới nhiều dạng.
Ví dụ, dưới đây là các công thức số hạng tổng quát của dãy số 3,5,7,
  • 3+2(n1) (đây là công thức chuẩn thường được sử dụng)
  • 1+2n
  • 5+2(n2)
Các công thức có thể khác nhau về mặt hình thức, nhưng khi chúng ta thay số thứ tự n vào công thức, ta sẽ tính được giá trị thứ n giống nhau (bạn có thể tự kiểm chứng các công thức còn lại).
Các công thức số hạng tổng quát khác nhau của cùng một dãy số được gọi là các công thức tương đương.

Nhầm lẫn thường gặp

Một cấp số cộng có thể có nhiều công thức tương đương cùng biểu diễn số hạng tổng quát, nhưng chỉ công thức ở dạng chuẩn mới cho chúng ta số hạng đầu và công sai.
Ví dụ, dãy số 2,8,14, có số hạng đầu là 2 và công sai là 6.
Công thức số hạng tổng quát 2+6(n1) biểu diễn dãy số này, nhưng công thức số hạng tổng quát 2+6n lại biểu diễn một dãy số khác.
Để đưa công thức 2+6(n1) về công thức tương đương ở dạng A+Bn, chúng ta có thể phá ngoặc và rút gọn:
=2+6(n1)=2+6n6=4+6n
Một số người có thể thích sử dụng công thức 4+6n hơn công thức tương đương 2+6(n1), bởi vì công thức này ngắn gọn hơn. Nhưng ưu điểm của công thức ở dạng chuẩn là nó cho chúng ta biết số hạng đầu của dãy số.

Bài tập vận dụng

5) Tìm tất cả các công thức số hạng tổng quát của dãy số 12,7,2,
Chọn tất cả đáp án đúng:

Bài tập nâng cao

6*) Tìm số hạng đứng thứ 124 của cấp số cộng 199,196,193,
  • Đáp án của bạn nên là
  • một số nguyên như số 6
  • một phân số tối giản, như 3/5
  • một phân số tối giản có tử lớn hơn mẫu, như 7/4
  • một hỗn số, ví dụ như 1 3/4
  • Một số thập phân hữu hạn, như 0,75
  • bội của pi, như 12 pi hoặc 2/3 pi

7*) Cho một cấp số cộng có số hạng đầu là 5 và số hạng đứng thứ mười là 59.
Công sai là?
  • Đáp án của bạn nên là
  • một số nguyên như số 6
  • một phân số tối giản, như 3/5
  • một phân số tối giản có tử lớn hơn mẫu, như 7/4
  • một hỗn số, ví dụ như 1 3/4
  • Một số thập phân hữu hạn, như 0,75
  • bội của pi, như 12 pi hoặc 2/3 pi

Tham gia cuộc thảo luận?

Chưa có bài đăng nào.
Bạn có hiểu Tiếng Anh không? Bấm vào đây để thấy thêm các thảo luận trên trang Khan Academy Tiếng Anh.